موارد لازم در یک قرارداد دورکاری چیست؟ انواع قرارداد دورکاری

موارد لازم در یک قرارداد دورکاری چیست؟ نمونه قرارداد دورکاری و فریلنسری شامل چه بندها و ویژگی‌هایی است؟ در ادامه این مطلب از سری آموزش‌های سیستم مدیریت اطلاعات ، به بررسی تخصصی شیوه عقد قراردادهای دورکاری و هرانچه لازم است هنگام نوشتن قرارداد دروکاری لحاظ شود، می‌پردازیم.

طبق قانون مصوب سازمان بین المللی کار (International Labour Organization)، نوشتن قرارداد بین دو طرف که همکاری را با یکدیگر شروع می‌کنند، بدیهی و رایج است که نوشتن آن براساس اصول خاص و در چهارچوب مشخص طبق شرایط از پیش تعیین شده باید انجام گیرد.

قراردادهای کاری می‌تواند در زمینه تجاری بوده و به کسب و کاری خاص محدود گردد اما همه قرارداد‌ها در زمینه عقد قراردادکاری و تجارت نیست و می‌تواند زمینه غیر تجاری داشته باشد. معمولا قسمت عمده و موضوع قرارداد کاری درباره مشخص شدن شیوه‌ی تعامل کارگر و کارفرما است که نوشتن و ثبت قرارداد بین دو طرف باعث می‌شود که هم وظایف و نوع کار هر دو طرف شفاف شده و قابل پیگیری گردد ودر صورت بروز هرگونه اختلاف، راه‌حل‌هایی برای آن پیش بینی شده باشد.

در واقع در بندهای قرارداد، موضوعاتی نوشته می‌شود که هر دو طرف طبق این بندها ملزم به رعایت آنها می‌گردند و در غیر این صورت، با مسائل زیادی مواجه خواهند شد. در ادامه به تفضیل تمامی این موارد و مسائل شرح داده می‌شود.

قرارداد دورکاری چیست؟

در سالهای بسیار دور، انجام کار و وظایف شغلی فقط در چهارچوب محیط کاری امکان پذیر بود به طوری که رسمیت حضور در محل کار، یکی از اهداف جدانشدنی مشاغل به حساب می‌آمد. در حال حاضر با پیشرفت فناوری، کار در ابعاد و شکل‌های مختلف قابل انجام است. با روش سنتی نحوه انجام کار، هر کاری که در خارج از سازمان یا شرکت اصلی انجام شود، کار از راه دور (remote work) یا به اصطلاح دورکاری است. قرارداد دورکاری با توافق و شرایط کارفرما و کارمند مشخص شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قراردادهای دورکاری در سالهای اخیر، به دلیل مزایای بی شماری که دارد، بسیار مورد استقبال بوده است. برای نمونه بسیاری از مادران جوانی که نیاز به شرایط کاری قابل تغییر دارند می‌توانند ادامه فعالیت حرفه‌ای و کاری خود را از منزل و از راه دور انجام دهند.

همچنین مشاغلی مانند طراحان وب و برنامه نویسان، برای انجام کارهای با کیفیت‌تر به محیطی آرام و به دور از تنش نیازمند هستند. محیط‌های ارامی مانند منزل می‌تواند شرایط مطلوب‌تری را برای کاهش دغدغه‌های کارمندان ایجاد کند.

علاوه بر اینها، کاهش هزینه‌های مالی و کاهش زمان رفت و آمد، از اساسی‌ترین و مهم‌ترین دلایل علاقه به دورکاری است.

تفاوت فریلنسری با قرارداد پیمانی

در روش دورکاری یا فریلنسر، کارفرما فقط حق الزحمه توافقی را پرداخت می‌نماید که این مبلغ  حداقل حقوق هیچ تناسبی با حداقل حقوق اداره کار ندارد و می تواند کمتر یا بیشتر از حداقل حقوق اداره کار باشد. این درحالی هست که طبق قانون مجلس، در قرارداد کار پیمانی، کارفرما تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند کمتر از حداقل اداره کار را پرداخت کند.
در قرارداد فریلنسری یا اداره کار، کارفرما صرفا حقوق توافقی را پرداخت می‌نماید و در مورد پرداخت حق بیمه و هرگونه مزایای قانونی دیگر مانند حق عیدی، سنوات، پاداش و غیره هیچ الزامی ندارد.
در مدل کار فریلنسری، کارفرما ، ملزم به تامین ابزار وامکانات و فضای کار نیست و شخص ارائه دهنده خدمت (فریلنسر) با وسایل و ابزار و تجهیزات خود، ملزم به انجام موضوع قرارداد هست.
تمامی مسئولیت انجام  و اجرای دقیق موضوع قرارداد به عهده فریلنسر (پیمانکار) و موظف است براساس مهارت خود، اقدام به فعالیت نماید.

نمونه قرارداد دورکاری به صورت قرارداد کار

بسیاری از مشاغل می‌توانند از شرایط دورکاری استفاده کنند و قرارداد کار دورکاری مشخص کنند. نمونه قرارداد دورکاری را می‌توانیم به دو روش قرارداد کار یا قرارداد پیمانکاری تنظیم کنیم. کارفرما در شرایط خاصی نیز می‌تواند از قرارداد پیمانکاری تک نفره استفاده کند. البته استفاده از این قرارداد، شرایط خاصی دارد. در مجموع شرایط و رابطه کاری، نوع قرارداد را تعیین می‌کند.

تعهدات طرفین قرارداد

تعهدات مستقیم: تعهدات مستقیم را می‌توان تعهداتی تعریف کرد که مورد توافق دو طرف قرار گرفته و جزئیات آن در قرارداد عنوان شده است و در صورت عدم انجام آنها، تبعات منفی آن نیز تعیین شده است.

تعهدات غیر مستقیم: تعهدات غیر مستقیم را نیز می‌توان تعهداتی تعریف کرد که جزئیات قرارداد به وضوح ذکر نشده است و دو طرف قرارداد در مورد تعهدات هیچ‌گونه مذاکره و توافقی با هم نداشته‌اند و از تعهداتی که برعهده هرکدام قرار گرفته بی‌خبر هستند. تعهدات قراردادی غیر مستقیم در صورت ایجاد دعوی حقوقی به دلیل صراحت قانون می‌تواند مورد حکم و مطالبه قرار گیرد.

شرایط فسخ قرارداد دورکاری

اقدام قانونی و حقوقی

در صورتی که یکی از طرفین قرارداد بطور مشخص به طرف دیگر بگوید که نمی‌تواند به مفاد قرارداد پایبند باشد، فرد می‌تواند قبل از اتمام تاریخ قرارداد اقدام قانونی و حقوقی علیه وی انجام دهد. به عنوان نمونه، یک شرکت کوچک که تأمین مالی بدهی‌های خود را از یک شرکت سرمایه گذاری خطرپذیر دریافت کرده است بگوید که امکان پرداخت بدهی‌های خود را تا تاریخ پایان قرارداد ندارد و به شرکت سرمایه گذاری خطرپذیر گفته می‌شود که نمی‌تواند تعهد قراردادی خود را انجام دهد.

در این حالت شرکت سرمایه گذاری خطرپذیر باید هر کاری انجام دهد تا خسارات وارده را کم کند. پایان دادن به اعطای اعتبار مالی و شروع اقدامات قانونی علیه شرکت کوچک برای جبران خسارت‌های مالی از جمله این کارها است.

عدم انجام واکنش

این حالت زمانی رخ می‌دهد که انجام تعهدات قراردادی غیرممکن باشد، در این صورت داشتن رابطه قوی با طرف مقابل می‌تواند مانع از انجام عکس العمل شود. برای نمونه قرارداد بین یک تأمین‌کننده گندم و یک تولید کننده مواد غذایی برای تحویل گندم را در نظر بگیرید. خشکسالی اتفاق می افتد و عرضه کننده نمی‌تواند تولید گندم داشته باشد؛ بنابراین نمی‌تواند گندمی را مطابق قرارداد به تولیدکننده مواد غذایی تحویل دهد.

در این حالت تامین کننده گندم به تولید کننده موادغذایی گزارش می‌دهد که نمی‌تواند مقدار تعهد شده گندم را تحویل دهد. اگر تولید کننده مواد غذایی رابطه قوی با تأمین کننده داشته باشد، آنها تصمیم می‌گیرند هیچ کاری انجام ندهند و ضرر را برای حفظ رابطه متحمل شوند.

بیمه دورکاری

با بیمه دورکاری فریلنسرها، رانندگان تاکسی‌های اینترنتی و در کل کسانی که به صورت خویش‌فرمایی در فضای مجازی فعالیت کاری دارند، می‌توانند از امکانات بیمه تامین اجتماعی بهره‌مند گردند. بیمه دورکاری برای شاغلین فضای مجازی در نتیجه توافق حاصل شده که بین سازمان تامین اجتماعی و اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی به وجود آمده است.

آیا قرارداد دورکاری شامل قانون کار می شود؟

ضوابط دورکاری تنها مربوط به روابط کارفرما و کارمند نبوده و دورکاری برای کارگران نیز قابل اجرا است. بنا بر قانون کار، کارگران دورکار از حداقل حقوق مانند حقوق دستمزد پایه و امنیت شغلی و… باید برخوردار باشند. سایر موارد می تواند با توافق کارگر و کارفرما در متن قرارداد عنوان شود.

برای محاسبه فیش حقوقی و اطلاع از جدول حداقل حقوق 1402 اداره کار و انجام کلیه امور حسابداری می‌توانید از نرم افزار حقوق و دستمزد فریارسیستم مراجعه نمایید.

جزئیات حقوق و دستمزد کارمندان در قرارداد دورکاری

براساس ماده 7 قانون تصویب هیات دولت، قراردادکار عبارت است از قرارداد شفاهی یا کتبی که براساس آن کارگر یا کارمند در قبال دریافت حق ‌الزحمه کاری خود برای مدت موقت یا مدت دائمی که برای کارفرما انجام می‌دهد تدوین می‌شود. منظور از حق الزحمه در ماده 7 قانون همان میزان حقوق و دستمزد کارگر در ازای انجام وظایف محوله از کارفرما است و قرارداد دورکاری به مشاغلی که اجازه فعالیت کاری ریموت و از راه دور مانند منزل وجود دارد تعلق می‌گیرد که می تواند خارج از محیط اداری انجام می‌گیرد.

بخشنامه دورکاری تامین اجتماعی

در اخرین بخشنامه 1402 تامین اجتماعی، تاکید شده که بازرسان سازمان بیمه می‌توانند هنگام بازرسی از کارفرما، لیست کارمندانی که دورکار هستند را گرفته و به عنوان بیمه شده سازمان تامین اجتماعی، آنها را هم در لیست بیمه‌شدگان لحاظ کنند و تنها باید قید شود که شخص نام برده (دورکار) است.

مقررات جدید سازمان تامین اجتماعی به کارگاه‌هایی مرتبط است که بیشتر از ۵ نفر نیرو داشته باشند و از آنجایی که بعضی شرکت‌ها (مانند تیم‌های استارتاپی) بسیار کوچک هستند و احتمالا تعداد افراد فعال در آن کمتر از این میزان باشند، احتمالا این قوانین با چالش‌های مواجه خواهند شد.

باید توجه داشت که در این بخشنامه سازمان تامین اجتماعی تاکید کرده که حقوق و مزایای اشخاص دورکار مانند شاغلان حاضر در کارگاه است. همچنین مرکز فناوری اطلاعات سازمان تامین اجتماعی نیز به دستور ریاست این سازمان ماموریت پیدا کرده تا تمهیدات لازم برای اجرایی شدن آیین نامه جدید را محیا کند و سیستم‌های مکانیزه مورد نیاز را افتتاح نماید.

برای اگاهی از جدیدترین اخبار حقوق و دستمزد و محاسبه جدول بیمه و مزایای 1402 می توانید از نرم افزار حقوق و دستمزد ما استفاده نمایید.